У маркетынгавых стратэгіях рэтэйл звычайна не арыентуецца на пакупнікоў з тоўстым кашальком

Каторы год перабіваючыся з квасу на ваду, гандаль марыць пра багатага пакупніка. Таго самага, з заможных часоў. І не проста з нядрэнным заробкам у доларавым эквіваленце, але і з пякучым жаданнем траціць. Доўгія чэргі ў касах гіпермаркетаў ператварыліся ў даволі рэдкую з'яву, усе прадаўцы ў адзін голас гавораць аб эканомным пакупніку, якога ўжо трэба завабліваць рознымі бонусамі і іншымі плюшкамі. Камунікацыйная прастора стракаціць прапановамі «танней не прыдумаеш»: адны прапануюць купіць яйкі з неймаверным дысконтам, другія — каўбасу, трэція — сыр і алей... Самае пацешнае, што з-пад увагі рэтэйлу неяк незаўважна выпаў багаты спажывец. Не алігарх, але з прыстойным прыбыткам, які можа дазволіць сабе пацешыць смачным страўнік. Фармат харчовых буцікаў, які некалі асцярожна зараджаўся ў Беларусі, ціха і непрыкметна памёр у гады «фінансавай дыеты», так і не паспеўшы толкам вылупіцца з яйка. Зрэшты, засталося яшчэ нямала разнастайных гандлёвых фарматаў, якія вельмі паспяхова эксплуатуюць у іншых краінах. Але ў нас удзельнікі рынку чамусьці праходзяць міма іх, арыентуючыся выключна на ўніверсальнага пакупніка, сообщает sb.by.

Няпростая макраэканамічная гісторыя апошніх трох гадоў прычасала многія, калі не большасць, гандлёвыя кропкі пад адзін капыл. Асартымент, палітыка цэн у асноўных гульцоў калі і адрозніваюцца, дык толькі ў дэталях. Дробныя фарматы імкнуцца прытрымлівацца за лідарамі. Таму ўсе «маркеты» сталі падобныя на ікру ў бляшанцы: гандлёвых кропак шмат, але паспрабуй знайдзі прынцыповыя адрозненні.

Гэты трэнд бачаць і ў Асацыяцыі рознічных сетак. Тлумачыцца ён вельмі проста: падзенне пакупной здольнасці накрыла рынак у канчатковай стадыі экстэнсіўнага росту. Большасць вядучых кампаній перажылі ў 2010-х гадах інвестыцыйны бум, адкрылі мноства крам, у тым ліку і з прыцягненнем пазык. Зараз прыходзіцца думаць, як вяртаць даўгі пры не самай натхняльнай абарачальнасці тавару і вельмі сціплай рэнтабельнасці. Як сцвярджаюць у асацыяцыі, у прадуктовым рэтэйле яна ледзь-ледзь перавышае 1 працэнт. У самых удачлівых з цяжкасцю дацягвае да двух працэнтаў. Вельмі сціплая маржынальнасць, каб у бліжэйшай будучыні спадзявацца ўздыхнуць цалкам свабодна фінансава. У любым выпадку, усе стараюцца звесці рызыкі да мінімуму. Пры цяперашнім становішчы рэчаў кожны пралік можа занадта дорага скончыцца. А таму шмат хто абралі найбольш бяспройгрышную стратэгію, арыентуючыся ў сваёй маркетынгавай палітыцы на самага ўсярэдненага пакупніка. З яго патрэбамі і грашовымі магчымасцямі. Як ні парадаксальна, сегмент прэміум-прадуктаў застаўся амаль без увагі. Несумненна, у буйных універсамах сустракаюцца дарагія прадукты. У некаторых выпадках нават элітныя. Але гэта ўсяго толькі фрагменты, наўрад ці здольныя захапіць сваёй разнастайнасцю вытанчаны густ.

Несумненна, сярэдні беларус, на жаль, не вельмі багаты, каб станавіцца ў чаргу за пармскай вяндлінай або арыгінальнымі французскімі сырамі вышэйшай пробы. Тым не менш праслойка людзей з даходамі вышэй за сярэдні ёсць. І з разняволеннем дзелавой ініцыятывы яна, па ідэі, павінна толькі пашырацца. Але гандаль чамусьці іх не заўважае. У нейкай ступені нават ігнаруе. Каму ад такой пазіцыі горш — складанае пытанне. У рэшце рэшт, Беларусь размешчана на скрыжаванні ўсіх дарог. І не праблема зладзіць сабе свята гурманства ў Прыбалтыцы ці Польшчы. Бо немалая колькасць харчовых турыстаў едуць за мяжу не за таннасцю, а за асартыментам. Можна, вядома, вінаваціць іх у непатрыятызме: усё ж такі вывозяць валюту. З іншага боку, альтэрнатывы на радзіме проста адсутнічаюць. Іншае пытанне, як падштурхнуць прадпрымальнікаў да развіцця новых фарматаў гандлю: не масавых, але вельмі цікавых для ўсіх. Тым больш што ў заходніх суседзяў такі вопыт ёсць. Некаторыя беларускія вытворцы таксама здольныя ствараць дзіўныя, смачныя, але нятанныя вырабы. Аднак атрымліваюць праблему са збытам. У буйных гандлёвых кропках прынцыпова важная цана, а профільныя буцікі для гурманаў проста адсутнічаюць. А шкада. У рэшце рэшт, падобныя гандлёвыя кропкі з'яўляюцца не толькі крамамі, але і своеасаблівай рэкламай краіны. Павышаюць яе імідж: і сярод «абарыгенаў», і сярод турыстаў.